در این میان موضوع تولید پسماند(زباله) از جمله فجایعی است كه انسان روی تنها زیستگاه خود یعنی 'زمین' به بار می آورد. پسماندهایی كه متاسفانه بخش قابل توجهی از آن به شكل غیر اصولی و بدون رعایت ضوابط و معیارهای زیست محیطی در محیط زیست رها و یا دفع می شود .
پسماندهای بیمارستانی از جمله این پسماندهای ساخته دست بشر است كه در زمان حاضر و به گفته رییس سازمان حفاظت محیط زیست هر روز 400 تن پسماند بیمارستانی در كشور تولید می شود .
مدیریت پسماندهای بیمارستانی شاید مهم تر از تولید آن باشد زیرا در صورت اجرا نشدن برنامه های ساماندهی پسماند بیمارستانی باید در آینده شاهد تاثیرات مخرب آن روی سلامت انسان و محیط زیست باشیم .
به گفته كارشناسان بین 75 تا 80 درصد زباله های بیمارستانی را زباله های عادی و 20 تا 25 درصد این زباله ها را زباله های عفونی یا خطرناك و شبه خطرناك تشكیل می دهند. از پسماندهای عادی بیمارستانی می توان به عنوان مثال ته مانده های غذای آشپزخانه، قوطی های كمپوت، اشیائی همچون اشیای تیز و برنده همچون سوزن سرنگ، تیغ های جراحی را پسماند خطرناك بیمارستانی می گویند.
براساس ماده 2 'ضوابط و روش های مدیریت اجرایی پسماندهای پزشكی و پسماندهای وابسته' ،به تمام پسماندهای عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستان ها ، مراكز بهداشتی درمانی، آزمایشگاه های تشخیص طبی و سایر مراكز مشابه كه به دلیل بالا بودن حداقل یكی از خواص خطرناك از قبیل سموم ، بیماری زایی ، قابلیت انفجار یا اشتعال ، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه (مدیریت خاص) نیاز دارند پسماندهای پزشكی ویژه گفته می شود .
سوالی كه مطرح است این است كه آیا 25 درصد زباله های عفونی و خطرناك در بیمارستان ها تفكیك می شوند و یا یكجا با زباله های عادی قرار می گیرند تا فرایند حمل آن به خارج از بیمارستان انجام شود؟
آیا در این ارتباط قانونی برای مدیریت پسماند در كشور وجود دارد؟ نقاط كور این قانون در كجا است؟ تكلیف پسماندهای بیمارستانی با چه اقداماتی حل می شود؟ آیا تولید كننده این پسماندها كه بیمارستان ها هستند اطلاعی از مدیریت و اقدامات لازم در رابطه با پسماندهای بیمارستانی دارند یا دچار سردرگمی هستند؟
برای پاسخ به این سووال ها، از چند تن از مسوولان و كارشناسان برای حضور در میزگرد ایرنا در خصوص 'ساماندهی پسماندهای بیمارستانی ' دعوت بعمل آمد.
در این میزگرد دكتر ' كاظم ندافی ' رییس مركز سلامت و محیط كار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی ، 'محمد علیزاده ' مدیر گروه پسماند آب و خاك سازمان حفاظت محیط زیست، دكتر 'لطف الله ارمنده' رییس بیمارستان پارسیان (بیمارستان خصوصی) و دكتر 'كامیار فیلسوفی' كارشناس پسماند حضورداشتند.
همچنین 'سید محمد فیاض' مدیر عامل سازمان پسماند شهرداری تهران و باستانی مدیر بیمارستان فیروزگر (وابسته به دانشگاه علوم پزشكی تهران) نیز برای شركت در این میزگرد دعوت شدند كه حضور نیافتند.
میهمانان در این میزگرد نظرات متفاوتی در ارتباط با ساماندهی پسماندهای بیمارستانی مطرح كردند. در حالی كه دكتر 'لطف الله ارمنده' رییس بیمارستان پارسیان معتقد بود كه بخش درمان دچار بلاتكلیفی در ارتباط با پسماندها است و اطلاع رسانی دقیقی در خصوص دستور العمل ها ، صورت نگرفته است ، دكتر 'فیلسوفی' كارشناس پسماند این بلاتكلیفی بیمارستان ها را با آموزش علمی و ایجاد نظم در خصوص ساماندهی پسماند قابل حل دانست.
دكتر ندافی نیز از اقدام های آموزشی وزارت بهداشت كه در خصوص ساماندهی پسماندهای بیمارستانی صورت گرفته دفاع كرد و از كمبود اعتبار در این زمینه خبر داد. و 'محمد علیزاده' مدیرگروه پسماند آب و خاك سازمان محیط زیست گفت : مساله یاد شده با آموزش و اعتبار كافی حل نمی شود، بلكه باید اعمال قانون شود و از ابزار بازدارنده بیشتری استفاده كرد.
در این بحث همچنین بر اهمیت بی خطر سازی پسماندهای ویژه بیمارستانی نه سوزاندان آنها تاكید شد . بر اساس قانون بی خطر كردن پسماندهای ویژه یا خطرناك بیمارستانی بر عهده تولید كننده (بیمارستان) است تا پس از آن، فرایند حمل و نقل آن به بیرون از بیمارستان صورت گیرد.
* بیمارستان ها و اهمیت بی خطر سازی پسماندها
دكتر ندافی در پاسخ به این سووال كه براساس بند ج ماده 2 ضوابط و روش های مدیریت اجرایی پسماندهای پزشكی 'بی خطرسازی' عبارت است از اقداماتی كه ویژگی خطرناك بودن پسماند پزشكی را رفع كند. در زمان حاضر چند درصد بیمارستان ها به سامانه بی خطر سازی پسماندهای پزشكی مجهز هستند؟ می گوید:
هم اكنون 60 درصد بیمارستان ها به تجهیزات بی خطر ساز پسماند مطابق قانون و آیین نامه پسماند مجهز هستند و 40 درصد نیز فاقد این دستگاه ها هستند. همچنین در زمان حاضر 65 درصد بیمارستان هایی كه وابسته به دانشگاه های علوم پزشكی هستند به این سامانه مجهز هستند .
با توجه به تاكید وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در ارتباط با بیمارستان های تهران ، طی چهار ماه گذشته، 80 درصد بیمارستان های تهران این سامانه را تهیه كردند و 15 درصد نیز در حال خرید سامانه و یا دارای قرارداد معتبر خرید هستند كه در این میان پنج درصد نیز هنوز هیچ اقدامی صورت نداده اند .
* سوال : این آماری كه اشاره كردید مربوط به كل بیمارستان های تهران است؟
** ندافی : بله . البته در این زمینه بیمارستان های وابسته به دولت و وزارت بهداشت كمی جلوتر از بقیه هستند و ما كمك های دولتی هم به آنها می دهیم . بیمارستان های تامین اجتماعی در این زمینه عقب تر هستند كه الان قراردادهای خود را ارایه كرده و در حال اقدام هستند . پنج درصد هم كه مطلقا كاری صورت نداده اند .
*سوال : با توجه به اهمیت تفكیك پسماندهای بیمارستانی به عبارت دیگر تفكیك پسماندهای عادی از ویژه پزشكی، چندی پیش مشاور شهرداری تهران در خبری اعلام كرده بود كه كمتر از 30 درصد زباله های بیمارستانی تفكیك می شود این در حالی است كه وزیر بهداشت اعلام كرده است كه 90 درصد زباله های بیمارستانی تفكیك می شوند . نظر شما در این ارتباط چیست؟
** ندافی : بر اساس آموزش ها و دستور العمل های داده شده به بیمارستان ها شاید حدود 90 درصد بیمارستان ها عملیات تفكیك را انجام می دهند. اما براساس نتایج بررسی هایی كه در سالجاری برای بیمارستان ها انجام دادیم ، بیمارستان هایی كه به طور كامل این تفكیك را انجام می دهند 50 درصد كل بیمارستان ها را شامل می شوند . 40 درصد باقی مانده با درجاتی تفكیك را انجام می دهند یعنی اگر بسته زباله عفونی را باز می كنید می بینید پسماند آشپزخانه هم در آن بسته دیده می شود كه این مساله نباید اتفاق بیافتد .
* 10 درصد بیمارستان هایی كه تفكیك انجام نمی دهند چه می شوند؟
** آن 10 درصد بیمارستانی كه هیچ تفكیكی انجام نمی دهند از نظر درجه اعتبار بخشی پایین هستند و درجه سه بشمار می آیند. این بیمارستان ها مشكلات ساختاری عدیده ای دارند تا به تفكیك پسماندهای خود رسیدگی كنند. وضعیت این بیمارستان ها وضعیت خانواده ای را می ماند كه نان شب ندارد و ما آن خانواده را مجبور می كنیم كه تا خانه را برای زلزله مقاوم سازی كند.
* وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی برای اینكه تفكیك به طور كامل برای هر بیمارستان عملی شود، چه اقدام هایی صورت داده است؟
** براساس برنامه آموزشی كه اداره سلامت محیط و كار وزارت بهداشت از نیمه دوم امسال تهیه كرده و به معاونت آموزشی این وزارتخانه ارایه داده است، دانشجویان رشته های پزشكی و پیراپزشكی تفكیك از مبدا و شناسایی پسماندها را از همان زمان دانشجویی فرابگیرند تا پس از پایان تحصیل و جذب شدن آنها در مراكز درمانی موضوع تفكیك پسماندها برای آنها نهادینه شود .
ما اگر بخواهیم این میزان 50 درصدی بیمارستانی كه به طور كامل تفكیك پسماندها را انجام می دهند به یكصد درصد برسانیم باید فرهنگ سازی انجام دهیم كه این موضوع، موضوع ساده ای نیست و زیر ساخت های آن باید از زمان دانشجویی كاركنان مراكز درمانی مهیا شود .
* علیزاده مدیر گروه پسماند آب و خاك سازمان حفاظت محیط زیست: با توجه به اینكه مشكل قانونی وجود ندارد و به تولید كنندگان پسماند نیز این موضوع تفهیم شده است خلاءهایی مشاهده می شود كه با آموزش حل نمی شود. ما تا اعمال قانون نكنیم به شكلی كه ابزارهای بازدارنده را به نحو مطلوب استفاده نكنیم قطعا این اتفاق نمی افتد.
*سوال: ممكن است مشكل كمبود نیرو در رابطه با اعمال قانون داشته باشیم؟
**علیزاده: در همین استان تهران ، بیمارستان های درجه یك هم فعالیت می كنند كه به رغم اینكه هیچ مشكل مالی در ارتباط با بی خطر سازی پسماندها ندارند اما متوجه می شویم كه نیروی كارآمدی در خصوص تعیین تكلیف این پسماندها در همین بیمارستان های درجه یك وجود ندارد . در این راستا یك مقدار در اجرای قانون شاید از ابزارهای بازدارنده در حد مطلوب استفاده نكرده ایم و توانمندی ها كه در قانون به آن اشاره شده است كاملا اجرا نمی شود. موضوع دیگر اینكه باید الزامات را افزایش دهیم . ما الان شاهد آن هستیم كه در بیمارستان ها ارزشیابی هایی از سوی وزارت بهداشت صورت می گیرد كه باید اثر گذاری این ارزشیابی ها بیشتر شود.
* سوال: به نظر می رسد كه یكی از بندهای ارزشیابی بیمارستان ها مساله پسماندها باشد.
* ندافی از وزارتخانه : بله
* علیزاده از محیط زیست : دكتر ندافی صحیح می فرمایند اما وزن اولویت به پسماندهای بیمارستانی باید در ارزشیابی ها از بیمارستان ها بیشتر باشد كه الان این اتفاق نمی افتد.
*ارمنده رییس بیمارستان پارسیان(از بخش خصوص): حداقل طی دو سال گذشته در جلسات ماهیانه بیمارستان های خصوصی یك مسوول نیامده است به ما بگوید كه در ارتباط با پسماندها باید چه اقدامی صورت دهیم و به عنوان مثال از كدام دستگاه برای بی خطرسازی آن استفاده كنیم . طی این دو سال گاهی نامه ای دریافت می شود و دستگاهی معرفی می شود .
*سوال: آقای دكتر منظورتان این است كه هیچ برنامه منسجمی این بیمارستان ها ندارند؟
*ارمنده: موضوع پسماند پزشكی تا این لحظه هم برای ما (بیمارستان های خصوصی ) تبیین نشده و یا ارگانی نبوده است كه پاسخگو باشد.
*علیزاده: قانون مدیریت پسماند با صراحت می گوید كه پسماند تولید شده باید توسط تولید كننده پسماند اداره شود و مسوولیت آن برعهده تولید كننده پسماند است. بنابراین مركز خدمات درمانی باید دارای برنامه عملیاتی در خصوص موضوع پسماند از قبیل تفكیك از مبدا ، آموزش و دپوی موقت باشد .
اظهارات دكتر ارمنده به عنوان رییس یك بیمارستان نشان دهنده وجود یك خلا است و اینكه بخش درمان ،آشنایی كامل به مسایل قانونی ندارد اگر داشت این اتفاق نمی افتاد كه در این جلسه یك واحد بیمارستانی انتظار این را داشته باشد كه سازمان محیط زیست یا وزارت بهداشت برای آن برنامه داشته باشد .
فكر می كنم یكی از خلا های بزرگی كه ما داریم این است كه اطلاع رسانی شود و این قوانین و مقررات را تمام افراد اعم از حقیقی و حقوقی و افراد ذیربط بدانند كه قانون كشور و مطالبات قانونی چه است و هر كس بتواند به تكالیف خودش عمل كند .
* سوال: دكتر ندافی صبحت آقای علیزاده این بود كه این بحث پسماند های بیمارستانی بحثی قانونمند و نظام مند است اما از سوی دیگردكتر ارمنده به عنوان رییس یكی از بیمارستان های كشور مبحثی متفاوت را عنوان می كند؟
** ندافی : از نظر قانون و مقررات هیچ نقطه كوری وجود ندارد. بحثی كه آقای دكتر ارمنده در مورد بلاتكلیفی پسماندهای بیمارستان های خصوصی عنوان كردند شاید نشان از نقصی باشد كه ممكن است اطلاع رسانی خوبی را انجام نداده باشیم. اما قوانین و آیین نامه ها و مقررات در ارتباط با پسماندهای پزشكی در روزنامه های كثیر الانتشار و روزنامه رسمی جمهوری اسلامی نه تنها منتشر شده بلكه وزارت بهداشت ، كتاب های سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه را نیز به چاپ رسانده است . ضمن اینكه برای بیمارستان ها دفترچه های راهنما را تهیه كرده كه به عنوان مثال بی خطر سازی پسماندهایش از چه نقطه ای شروع و به كجا ختم شود.
اگر بیمارستان بگوید این دفترچه را ندارد می تواند به وب سایت وزارت بهداشت و یا به اداره سلامت محیط و كار این وزارتخانه مراجعه كند . ضمن اینكه راهنما و شیوه نامه انتخاب و نحوه تهیه دستگاه های غیرسوز بی خطر ساز پسماند پزشكی در سال 89 ابلاغ شده است . همچنین برای تمام بیمارستان های خصوصی كارگاه پسماند را برگزار كردیم كه در این راستا 150 نفر هم تحت آموزش قرار گرفتند.
* سوال: دكتر ندافی چقدر برای حل موضوع پسماندهای بیمارستانی اعتبار لازم است؟
* ندافی: در سال 86 كه ضوابط پسماند پزشكی توسط دولت ابلاغ شد وزارت بهداشت این موضوع را به یك مشاور مورد تایید سازمان مدیریت واگذار كرد كه برآورد كند چقدر لازم است تا پسماندهای بیمارستان های دانشگاه های علوم پزشكی كشور بی خطر شوند . در گزارشی كه مورد تایید سازمان مدیریت هم قرار گرفت آمده است ، 70 میلیارد تومان ، البته به قیمت سال 86 ، برای ساماندهی پسماندهای بیمارستانهای وابسته به علوم پزشكی لازم است كه از آن سال تا كنون حداقل ، بهای دستگاه و تجهیزات، دو برابر شده است.
* سوال: آن مقدار اعتبار كه از سوی دولت محقق شد چقدر بود ؟
** ندافی : آن مقدار كه توسط دولت تحقق یافت 25 میلیارد تومان بود. البته وزارت بهداشت به بیمارستان های یاد شده اعلام كرد كه 50 درصد هزینه ساماندهی پسماندها را از محل درآمدهای بیمارستانی و 50 درصد نیز توسط وزارت بهداشت پرداخت شود .تا كنون نیز حدود 55 میلیارد تومان در بیمارستان های دولتی برای این كار هزینه شده است كه 25 میلیارد را دولت داده است . اما چون قیمت ها افزایش یافته است هنوز این موضوع به پوشش 100 درصد نرسیده است.
طی یك سال گذشته نیز آنچه كه بیمارستان های تهران حتی بیمارستان های علوم پزشكی انجام داده اند همه با هزینه های خودشان بوده است. در این خصوص ممكن است 25 میلیون تومان به كل بیمارستان های تهران كمك شده باشد كه رقم قابل توجهی نیست و بقیه را بیمارستان ها از محل درآمد ها اختصاصی خودشان بوده است. البته ناگفته نماند با توجه به مشكلات مالی زیادی كه بیمارستان های دولتی دارند، تحمیل هزینه هایی از این قبیل ، برای این بیمارستان ها كمر شكن و دشوار است و باید دولت حتما به این بیمارستان ها كمك كند.
* سوال: زمان حاضر، موسم بودجه بندی است. اختصاص بودجه در رابطه با پسماندهای بیمارستانی را چگونه ارزیابی می كنید؟
*ندافی : هر سال در موسم بودجه به شورای شهر و كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی و سایر كمیسیون های مجلس مراجعه می كنیم و همه قول همكاری به ما می دهند. اما هر وقت قانون بودجه ابلاغ می شود ، هیچ ردیف خاصی برای آن در نظر گرفته نمی شود .
*ارمنده : دكتر ندافی به كمك های دولت به بیمارستان های دولتی در رابطه با مدیریت پسماند اشاره كردند این در حالی است كه هیچ كمكی به بیمارستان های خصوصی در این ارتباط نمی شود ، بیمارستان هایی كه برخی از آنها حتی نسبت به پرداخت حقوق كاركنان خود دچار مشكل هستند. به نظر من باید زمینه را برای این كار فراهم كنند. اگر اعتباری هم باشد فقط به بیمارستان های دولتی می دهند و به بیمارستان خصوصی یك ریال هم كمك نمی شود. این در حالی است كه بعد از حذف یارانه بیمارستان ها دچار مشكل شدند التبه من از بیمارستان های دولتی خبر ندارم .
در زمان حاضر برای بیمارستان ما (پارسیان) برای 20 روز 9 میلیون تومان هزینه آب و از ابتدای سال تا همین اوایل دیماه برای تهیه نان فقط 36 میلیون تومان هزینه تحمیل شده است . این در حالی است كه قبلا هزینه نان پنج میلیون تومان هم نمی شد. البته هزینه های دیگر هم هست به عنوان مثال وزارت بهداشت برای برگزاری یك كارگاه برای متخصصان و یا پرستاران ما چند میلیون تومان می گیرد و یا مثلا بیمه ها درصد بسیار جزیی به پرداختی های خود اضافه كرده اند به گونه ای كه هزینه تخت روز اتاق عمومی بالاتر از سه تخت در این بیمارستان 220 هزار تومان می شود كه ما آن را با 105 هزار تومان در اختیار بیماران قرار می دهیم .
*علیزاده (از محیط زیست): من نمی خواهم كسی را زیر سوال ببرم اما من با این شكل كار به هیچ وجه موافق نیستم . اینكه ما بیاییم كمك مالی دولت را مستقیم به واحد درمانی بدهیم كه حتما تجهیزات برای پسماند بخرند اما از سوی دیگر واحد درمانی هم نداند كه كدام تجهیزات را بخرد و اگر هم بتواند دستگاهی را خریداری كنند مشكل مراقبت از آن دستگاه نیز پیش می آید و حتی ممكن است ظرفیت دستگاه خریداری شده متناسب با میزان پسماندی كه آن واحد درمانی تولید می كند نداشته باشد . مستندات ما در محیط زیست نشان می دهد 40 درصد دستگاه های خریداری شده پسماند در این مراكز غیر فعال هستند كه این موضوع نتیجه گیری می شود كه همان منابع محدودی كه داریم را درست مدیریت نمی كنیم . در شرایط حال حاضر اگر 70 میلیارد تومان به 700 میلیارد تومان هم برسد باز هم موضوع پسماندهای بیمارستانی با تامین منابع حل نمی شود .
* دكتر ندافی به جز كمك های دولتی ، راهكار دیگری نیز به بیمارستان ها پیشنهاد شده است؟
** ندافی : دو روش دیگر نیز به بیمارستان ها پیشنهاد داده ایم یكی اینكه با شركت های خصوصی قرارداد ببندند و این شركت ها دستگاه را در بیمارستان مستقر كنند و پسماندها توسط دستگاه های یاد شده بی خطر شوند. بنابراین لازم نیست كه در بیمارستان سرمایه گذاری شود . روش دیگر هم ویژه بیمارستان هایی است كه مكانی برای مستقر شدن دستگاه ها ندارند بنابراین یك دستگاه سیار (موبایل) داخل بیمارستان مستقر می شود و پس از بی خطر سازی پسماند ، به بیمارستان دیگری می رودكه این روش در كشورهایی از جمله در تركیه كانادا و آمریكا مرسوم است .
* سوال : اما آقای دكتر برخی از بیمارستان ها حتی برای این كار پاركینگ ندارند !
* ندافی : البته همینطور است كه می گویید . ممكن است خودرو حامل دستگاه داخل بیمارستان نتواند برود كه این موضوع ممكن است ما را به حد مطلوبیت صد درصدی برای اجرای برنامه هایمان در خصوص بی خطر سازی پسماند نرساند.
* ارمنده : به بیمارستان ما نیز دستگاهی پیشنهاد شد كه حجم زیادی را در بیمارستان ما اشغال می كرد از طرفی هم شركتی كه پسماندها را بی خطر می كرد به ازای هر كیلو پسماند بین 600 تا 700 تومان كار بی خطر سازی را انجام می داد كه به صرف بیمارستان نبود و به همین علت تصمیم گرفتیم برای خرید دستگاه هزینه كنیم .
* آقای فیلسوفی به عنوان یك كارشناس پسماند ارزیابی شما چیست ؟
** این بحث كه قوانین مدیریت پسماند در كشور كامل است هیچ شكی وجود ندارد. همچنین آیین نامه ای را كه وزیر سابق بهداشت (كامران باقری لنكرانی) به مراكز خدمات بهداشتی و درمانی در رابطه با نحوه جمع آوری پسماند و عملكرد مرتبط ابلاغ كردن نیز یكی ازكاملترین مجموعه هایی است كه می شود استفاده كرد اما مشكل ما در فرهنگ سازی در تعیین تكلیف پسماندهای پزشكی است . همچنین آموزش برای تعیین تكلیف این پسماندها نیز باید به صورت علمی انجام شود.
یك موضوعی كه نمی توان نسبت به آن بی اهمیت بود این است كه سازمان محیط زیست هرواحد صنعتی را موظف می كند تا مشاوری برای پسماندهایش داشته باشد اما چرا این اجبار در بیمارستان ها مبنی بر حضور مشاور مربوطه وجود ندارد؟
بر اساس طرح تعیین تكلیف پسماندهای بیمارستانی كه دو سال پیش توسط سازمان محیط زیست به وزارت بهداشت ارایه شد ، پیشنهاد براین مبنا بود كه نوعی نظم باید ایجاد و تفكیك پسماند از مبدا انجام شود . به عنوان مثال اگر 100 واحد پسماند بیمارستانی داریم 80 تا 85 واحد این پسماندها عادی و بی خطر هستند و فقط حدود 15 درصد آنها خطرناك و شبه خطرناك هستند. تفكیك از مبدا به این ترتیب است كه اگر سرانه پسماند برای هر تخت بیمارستانی را سه كیلوگرم در نظر بگیریم جدود 400 گرم آن پسماند خطرناك می تواند باشد كه می توان این پسماند ها را در بسته های مشخصی و جدا از پسماندهای عادی قرارداد با این كار هزینه های بیمارستان در رابطه با پسماندها نیز پایین می آید.
جا دارد از زحمات شهرداری هم تشكر كرد كه كارگران شهرداری در رابطه با پسماندها خیلی زحمت می كشند و از جان خود مایه می گذارند بیمارستان به كارگرها یك ناهار می دهد و آنها نیز پسماندها را جمع آوری كرده و با خود می برند اما این كار ، كار اصولی به شمار نمی آید .
اگر می خواهید موضوع پسماند بیمارستانی به صورت كامل انجام شود به عنوان مثال باید اتاق دپوی و حمل و نقل این كار باید اصولی باشد مثل برخی از كشورها یك خودرو جلو و یك خودرو نیز در عقب خودروی حمل زباله بیمارستانی حركت كند تا مبادا خودرو یاد شده دچار مشكلی از جمله تصادف شود .
فیلسوفی كارشناس پسماند در ادامه میز گرد ایرنا می گوید: درزمان حاضر بیمارستانی در حال فعالیت است كه برای سامانه فاضلاب جایزه نیز دریافت كرده است اما هنگامی كه دقت می كنید می بنیید فاضلاب بیمارستان همچون یك اتاق است كه درآن حوضچه ای رو باز قرار داد و در آنجا نیز یك نفر با افزودن ماده ای در این حوضچه فعالیت می كند و یا انواع دستگاه های بی خطر ساز روسی و چینی در این بیمارستان ها به چشم می خورد كه استفاده بهینه از این دستگاه ها نمی شود و برخی از آنها تا متوجه می شوند كه ماموری برای سركشی به این دستگاه ها در راه بیمارستان است دستگاه را روشن می كنند كه وانمود به فعالیت كنند این در حالی است كه باز هم تمام زحمات به گردن كارگر شهرداری می افتد كه باید زباله های بیمارستانی را به بیرون از بیمارستان ببرد.
من صحبت های آقای علیزاده را تایید می كنم موضوع پسماندهای بیمارستانی فقط با پول حل نمی شود به عنوان مثال با ایجاد نظمی خاص در ساماندهی پسماند از جمله تفكیك ، می توان حتی برای بیمارستان در آمدزایی نیز كرد به عبارت دیگر اگر بیمارستان هر ماه 10 میلیون تومان بابت پسماندها هزینه می كند با اجرای طرح تفكیك پسماند ها هزینه های خود را به دو میلیون تومان برساند . كه طرح تعیین تكلیف پسماندهای بیمارستانی در سال 87 به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پز شكی ارایه شد .حتی می توان بر روی پسماندها فعالیت هایی نیز انجام داد و درآمد زایی كرد.
*سوال: چه فعالیتی می توان انجام داد ؟ به نظر شما می توان پسماند را بازیافت كرد؟
*فیلسوفی : ما همه اش می گوییم پسماند را بسوزانیم ، دفن كنیم یا از بین ببریم . ما باید روزی به فكر بازیافت برخی از پسماندها كه از بهترین مواد اولیه ساخته می شوند مثل كیسه های سرم نیز باشیم . در زمان حاضر برخی كشورهای اروپایی از پسماندهایی از جمله كیسه خون لفافه ساندویچ درست می كنند بنابراین این پسماندها برای آنها نیز قیمت دارد .
* علیزاده: اما براساس قانون مدیریت پسماند هر گونه بازیافت پسماندهای بیمارستانی ممنوع است .
* فیلسوفی: البته قانون این موضوع را ممنوع كرده است اما اگر به حالت بهینه برسیم می توان از این وضعیت ( بازیافت ) دفاع كرد . از نظر علمی كسی نمی تواند بگوید این كار باز یافت نمی شود آن كیسه سرم كه از مواد خیلی عالی ساخته شده ، قابل بازیافت است منتها به خاطر شرایط فعلی كه ترس از سوءاستفاده وجود دارد قانون نیز آن را منع كرده است . اینكه قانون این كار را ممنوع اعلام كرده است برای این است كه كار، از روی اصول انجام نمی شود . بنده به عنوان یك كارشناس و صنعتگر پسماند تا بحال چندین تن پسماند بیمارستانی را به صورت تصادفی و ناخودآگاه با محصولات پلاستیكی خریداری كردم كه پسماندهای بیمارستانی كشف شده را از بین برده ام اما خیلی ها این كار را انجام نمی دهند.
* سوال : به جز وزارت بهداشت ، مسوولیت تعیین تكلیف پسماند می تواند به عهده نهاد دیگری باشد ؟
*فیلسوفی : این كار، صد در صد فنی وصنعتی است و وزارت بهداشت باید فقط نظارت داشته باشد بنابراین باید بر عهده گروهی باشد كه صنعتگر باشند نه اینكه بدنه آن را پزشكان تشكیل دهند. آقای دكتر ندافی اظهار می دارند كه دوره های این كار را برای زیر مجموعه از جمله بیمارستان ها برگزار كرده اند این در حالی است كه از صنعتگران پسماند نظری خواسته نشد.
مشكل دیگری كه پسماندهای بیمارستانی تا الان تعیین تكلیف نشده اند در این است كه وزارت بهداشت هنگام برخورد با این موضوع ، اهم فی الاهم می كند و به عنوان مثال بحث موضوعی از جمله تجهیز خانه های بهداشت روستایی را به پسماندهای بیمارستانی ترجیح می دهد.اما باید یك مساله ای را در نظربگیریم كه پسماند بیمارستانی را نمی توان در سطح شهر رها كرد و مسوولیت آن را گردن شهرداری گذاشت این مهم است نمی دانم چرا كه هنوز ما نتوانسته ایم این اهمیت را جا بیاندازیم.
بیمارستان و عملكرد آن آنقدر مهم است كه اگر ماموران سازمان محیط زیست به خاطر برخی تخطی های بیمارستان بخواهند آن را پلمپ كنند نمی توانند . چون بیمارستان كه یك واحد تولیدی نیست كه به راحتی آن را تعطیل كرد بلكه عملكرد آن از آنجا كه با جان مردم سروكار دارد خیلی مهم است .بنابراین باید برای پسماندها چاره ای جدی اندیشید .
* علیزاده مدیر گروه پسماند آب و خاك سازمان حفاظت محیط زیست : با توجه به ضرورت ادامه بخش درمان، ما نمی توانیم این مراكز را مثل مراكز صنعتی تعطیل كنیم اما یك راه این است كه هر قدر فشار بیشتری روی وزارت بهداشت در رابطه با ساماندهی پسماندها ایجاد كنیم دست وزارت بهداشت برای مطالباتش از دولت در بحث بودجه بازتر می شود . مشروط به اینكه برنامه جامع و كاملا منطبق بر نیازهای كشور را داشته باشیم .
گزارمیز ** 1776 ** 9187 ** 1823**1542
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
